#कोकण व किनारपट्टी तील पारंपारीक सगळ्यांच्या आवडीची, सणासमारंभा त मानाचे स्थान मिळवलेली रेसिपी चला तर बघु या कसे करायचे वालाचे बिरडे

#kdrआमच्या कोकणातील लोकप्रिय रेसिपी...नैवेद्याच्या ताटात हमखास असणारी भाजी.

#KS1 कोकणातील सगळ्यांचे आवडते कडधान्य म्हणजे कडवे वाल हे खुपच पौष्टीक असतात त्यात कॅल्शियम, लोह, फॉस्फरस, जीवनसत्वे, प्रथिने भरपूर प्रमाणात असतात. स्रियांसाठी अधिक गुणकारी आहेत. पाचक, वेदनाशामक, फायबर मोठ्या प्रमाणात असते. बद्धकोष्ठ, मूळव्याध हे त्रास होत नाही . मूत्रविकारात गुणकारी अशा पौष्टीक वालाची आमटी खुपच टेस्टी लागते. सणासमारंभात श्रावणात. ही उसळ आर्वजुन केली जाते. चला तर बघुया ही वालाची आमटी कशी करायची ते

#VNR

#kdrवालाचे बिरडे म्हणजे कडवे वाल म्हणतात. आमच्याकडे कडवे वालाचे सुद्धा रस्सा बनवतात. पण माझ्या घरी हे अशा पद्धतीने वालाचे बिरडे खूप आवडते

#रेसिपीबुक #week7वालाच बिरड हे वर्षाच्या बारा महिने बनवलं होतं. श्रावणामध्ये खास करून बनवलं जातंच.

#GA4 #week12 #Beans शब्द घेऊन मी ऑलटाईम फेवरेट वालाचे बिरडे केलेय .फक्त थोडा बदल केलाय नारळाचे दुध टाकले आहे .

#उसळकडवे वाल आणि पावटे असे वालाचे प्रकार असतात. कडवे वाल हे फुगीर असतात. ते बाधत नाहीत. कोकणात ह्या दोन्ही प्रकारचे वाल खुप आवडीने खातात. वाल हे थोडेसे उग्र लागतात म्हणून गुळाचा उपयोग केल्यावर त्याचा उग्रपणा कमी होतो. कांदा लसूण न वापरता ही उसळ कशी केली ते पहा.

#MLR#वालाची भाजी आपण नेहमीच करतो तुम्ही अशी आमटी म्हणजे पातळ भाजी करा .छान लागते.

#कडवे वाल#वालाचे बिरडे#डाळिंब्यावालाचे बिरडे / डाळिंबीयांची उसळ हा पारंपरिक पदार्थ आहे.3 दिवस भिजत घालून मोड आल्यावर नंतर सोलून घेऊन त्याचे बिरडे, खिचडी, इ प्रकार केले जाते.प्रत्येक दाणा त्याचा सोलून घ्यावा लागतो, तसेच किडके असल्यास काढून टाकावा लागतो, सोलायला किचकट, वेळखाऊ, पण चवीला अधिक रुचकर लागतो.बरेच जण ह्यात कांदा, लसूण, पण घालतात, ते पण छान लागते.पण मला बिन कांदा लसूण चे खूप आवडते.हे वालाचे बिरडे खास नैवेद्य साठी किंवा इतर वेळेस करायला पण चांगले आहे. लागते पण छान. कडवे वाल असल्यामुळे त्यात गूळ हा लागतो च नाहीतर त्याचा कडवट पणा खूप लागतो, व उग्र लागते.

#KS1 थीम 1ली. कोकण रेसिपी क्र. 2कोकणातील महत्त्वाचे कडधान्य. मंगलकार्ये,लग्नातही वालाचे बिरडे केले जाते. चवीला खूप छान लागते. या भाजीत कोणी - कोणी कोकम,नारळाचा चव, नारळाचे दूध ही घालतात.

#आई कूकपॅडवर जेव्हा स्पर्धा जाहीर झाली आईसाठी स्पेशल आईची आवडती डिश करा आणि भर्रकन सगळा भूतकाळ डोळ्यासमोर आला.माझी आई सुगरण शब्द कमी आहे तिच्या हाताच्या पदार्थ चे वर्णन करायला. कोणतीही गोष्ट वाया जाऊ न देता त्याचे छान पदार्थ ती करायची.आई माझी कोकणातील आणि ती लग्न होऊन आली घाटावर त्यामुळे ती दोन्ही पद्धतीने सुरेख स्वयंपाक करत असे.खूप लहान वयात लग्न घरात 6दीर आणि 3 नणंद अश्या एकत्र कुटुंबात ती आली आणि घराची लक्ष्मी झाली.आई ला जाऊन दोन वर्षे झाली पण असा एकही दिवस नाही की आम्ही एकमेकींशी बोलत नाही.कॅन्सर सारख्या दुर्धर आजार ला तिने लढा दिला 3 वर्षे ती लढली आणि आम्ही पोरके झालो.कवी यशवंत यांची कविताआई म्हणोनी कोणी,आईस हाक मारीती हाक येई कानी,मज होय शोककारीनोहेच हाक माते,मारी कुणी कुठारीआई कुणा म्हणू मी?आई घरी न दारीचारा मुखी पिलांच्याचिमणी हळूच देईगोठ्यात वासरांनाह्या चाटतात गाईवात्सल्य हे बघुनीव्याकूळ जीव होईयेशील तू घरालापरतून केधवा गे?रुसणार मी न आताजरी बोलशील रागेआई कुणा म्हणू मी,आई घरी न दारीस्वामी तिन्ही जगाचाआईविना भिकारी

#लॉकडाऊन १८ ठाणे जिल्हयात कोकणात वालाच बिरड न आवडणारा माणुस शोधुन ही भेटणार नाही म्हणजे च काय सगळयांनाच वाल खुपच आवडतात श्रावणात प्रत्येक उपासाला वालाची आमटी असतेच ( हे वाल आमच्या शेतातलेच)

#BR2कडवे वाल याची वांगा, बटाटा बरोबरची सुकी भाजी अतिशय सुंदर लागते .

#kdrज्येष्ठ पौर्णिमा (हिंदू धर्मातील ज्येष्ठ महिन्यातील पौर्णिमेचा दिवस) संपूर्ण महाराष्ट्रात ‘वट पौर्णिमा’ म्हणून साजरा केला जातो. पतींच्या दीर्घायुष्यासाठी बायका वटवृक्षाची विधीपूर्वक पूजा करतात.आमच्या घरी दरवर्षीच्या मेनूमध्ये आम-रस आणि पुरी समवेत ५ किंवा ७ मोड आलेल्या कडधान्याचा समावेश असतो.ह्या दिवसा निमित्त पारंपारिक मेनू (मोड आलेले कडधान्याचे बिरडे आणि आम रस पुरी) अजूनही बहुतेक पाचकळशी (एसकेपी) घरात शिजवले जाते.या सोप्या पण स्वादिष्ट शाकाहारी डिशची कृती खालील प्रमाणे आहे.

#KS1कडवे वाल एरवीही बहुतेकांच्या आवडीचे. कारण उर्वरित महाराष्ट्रात जशी हरभरा, मसूर, मूग, मटकी ही कडधान्यं घेतली जातात, तसं कोकणात मुख्यतः वालाचं पीक घेतलं जातं. श्रावणात उपवासाला ,सणासुदीला वालाची भाजी ही केली जाते.

नेहमी पेक्षा वेगळी भाजी आहे.कारण, यात कांदा आणि लसूण न वापरता केलेली झणझणीत बटाटा रस्सा भाजी.

#GPRसणासुदीला गोडा बरोबर वालाची उसळ केली की त्याचा स्वाद काही औरच असतो

#रेसिपीबुकमला डाळिंबी उसळ, डाळिंबी भात प्रचंड आवडतो.काही जण ह्याला कडवे वाल किंवा डाळिंब्या म्हणतात. मस्त तुपाची धार सोडली ,कोथिंबीर खोबर्यांने सजवला की अप्रतिम लागतो.सोबत कढी ,पापड असेल तर मग काही बघायलाच नको. ब्राह्मणी पद्ध्तीने,सिकेपी पद्धतीने, कुठल्याही पद्धतीने केला तरी हा मस्तच लागतो.प्रत्येक वेळी मी वेगवेगळ्या पद्धतीने करते....अर्थातच जिभेचे चोचले......

#KS1 #कोकण रेसिपीज.. कोकणात पिकले जाणारे अजून एक कडधान्य म्हणजे कडवे वाल आणि गोडे वाल... या वाला पासून बिरडं म्हणजेच डाळिंब्या ची उसळ, डाळिंब्याभात, पडवळ डाळिंब्या, फणस डाळिंब्या.. असे वेगवेगळे पदार्थ शिजवले जातात. श्रावण महिन्यात उपवासाच्या दिवशी घरोघरी उपवास सोडताना हमखास डाळिंब्या केल्या जातात .त्याचबरोबर लग्न मुंज अशा समारंभातून देखील डाळिंब्या, फणसाची भाजी यांची उपस्थिती असतेच असते. कडवे वाल्याचा डाळिंब्यांची चव अतिशय युनिक आहे. लहानपणी आई आम्हाला डाळिंब्या सोलायला द्यायची.. तेव्हा एक फार मोठा साग्र संगीत समारंभ आहे असेच वाटे.. वाल आधीएक दिवस गरम पाण्यात भिजत ठेवायचे . दुसऱ्या दिवशी उपसून मोड आणण्यासाठी मलमलच्या सुती कपड्यांमध्ये व्यवस्थित बांधून ठेवायचे. आणि ही बांधलेली पोटली मग एका उबदार जागी ठेवायची.. आणि तिसऱ्या दिवशी उघडून बघायचे वालाला मोड किती आलेत.. पुन्हा ते गरम पाण्यात भिजवायचे. आणि मग सोलायला घ्यायचे. सोलताना बोट दुखायची पण खूप मजा यायची.. आमच्या शेजारच्या फडके आजी होत्या.. त्या भाजीवाल्यांना डाळिंब्या सोलून देऊन आपल्या संसाराला मदत करीत असत..सहज आठवले आत्ता.. माझी अतिशय आवडती उसळ आहे.. चला तर मग नैवेद्यासाठी ची बिना कांदा लसूणाचं हे वादाचं बिरडं अर्थात डाळिंब्या कशा करायच्या ते सांगते तुम्हांला..

मिक्स भाजी सगळ्यांच्याच आवडीची आज मी शेवग्याच्या शेंगा कडवे वाल, बटाटा भाजी केली खुपच टेस्टी झाली चला तर रेसिपी बघुया

#पश्चिम महाराष्ट्र

#मुले दुधी बर्याचदा खात नाहीत तर उन्हाळ्यात आवर्जून ह्यात दुधी घालून भाजी करावी प्रकृतीस दुधी थंड असतो.चला तर बघुया कशी करायची ते.

#EB6#W6#मटार उसळआज काहीतरी वेगळी मटार उसळ बनवायचं मनात आलं, म्हटलं आपण हिरवी चटणी करतो तसंच वाटण करून मटार उसळ बनवू. आणि खरंच एक वेगळीच चव आली मटार उसळीला. घरी तर सर्वांना आवडली.

#फोटोग्राफीकडधान्य म्हणजे पौष्टिकच!मी नेहमी अशीच उसळ बनवते ,म्हणून तुमच्यासोबत शेअर कराविशी वाटली.चवळीची उसळ झटपट होणारी आहे.चला तर मग बघुयात चवळीची उसळ!

##GA4#week 9भरलं वांग आम्हाला खूप आवडत. तें वेगवेगळ्या प्रकारे करता येते. मी भरल्या वांग्यात बटाटा आणि वालपापडी चे वाल घालून हे वांग बनवते. माझ्या मुलाला आणि मिस्टरांना ही भाजी खूपच आवडते.

#shr#श्रावण शेफ week 3# अळू ही एक रानभाजी आहे .श्रावणात भाजीचा अळू रानात वाडीत आपोआप उगवत असतो. अतिशय पोष्टीक भाजी.अळू मधे ऐ,बी,सीजीवनसत्वे,कॅल्शियम,पोटॅन्शियम नि अॅन्टीऑक्सिडंट खुप प्रमाणात असते त्यामुळे हिच्या सेवनाने शरीराला खुप फायदा होतो म्हणून ही भाजी वारंवार खावी .मग वेगवेगळे प्रकार केले की आणखीन खायला मजा येते .वाल पण प्रोटीनयुक्त शिवाय मोड आलेले . ही भाजी अत्यंत चवीला छान लागते अगदी अवश्य करून बघा आवडेल सर्वाना. 🎉एक सांगायचे राहिलेच ही भाजी नागपंचमीला नैवेद्य म्हणून जर शेंगा ( वाफवलेल्या करंज्या)केल्या तर ही बिरडे घातलेली अळूची भाजी आवर्जून केली जाते.🎉

#फोटोग्राफीसंपुर्ण महाराष्ट्रात कुठल्या ना कुठल्या कडधान्याची उसळ करतच असतात. मी चन्याची उसळ बनवली.हिरवे वाटण ,काळे/लाल वाटण वापरुन चन्यांना त्यातच शिजवले म्हणजे मसाला चन्याच्या आत चांगलाच मुरतो.

#wdrवीकएंड ला बहुतेक काहीतरी स्पेशल किंवा कोणाच्या आवडीचा पदार्थ केला जातो. आज मी माझ्या मुलाच्या आवडीची डाळिंब्याची उसळ केलीये.

कोकणात जत्रा ही साधारण देवदिवाळी नंतर सुरू होतात. तेव्हा जत्रेत विविध खाद्य पदार्थांचे स्टोल असतात. त्यात उसळ / मिसळ खाल नाही तर मज्जा येत नाही.#KS6