મટર-પાલક નીમોના

આજે શિયાળાની એક ખાસ સબ્જી, એ પણ છેક ઊત્તર ભારતથી!
'નિમોના' એ મૂળભૂત રીતે ઊત્તર ભારતમાં, ખાસ કરીને ઊત્તરપ્રદેશમાં રોજ-બ-રોજની રસોઈમાં બનતું, હરિયાળું રસાદર શાક છે.
શિયાળાની ઋતુમાં જ્યારે લીલાં શાકભાજી અને વેજિટેરિયન પ્રોટીનનાં ખજાના સમા લીલા કઠોળ જેમકે લીલા વટાણા, લીલા ચણા, લીલા વાલ, લીલી તુવેર વગેરે પ્રચૂર માત્રામાં આસાનીથી ઉપલબ્ધ હોય ત્યારે આ વાનગીનો આસ્વાદ જરૂર માણવો જ જોઈએ.
હલ્કી ફ્લેવર ધરાવતાં 'મટર કા નીમોના'ની ખાસિયત એ છે કે, આ શાકમાં માસલાઓનો ઉપયોગ બહુ ઓછી માત્રામાં થતો હોવાથી લીલા વટાણાનો ઓરીજીનલ ટેસ્ટ સરસથી જળવાઈ રહે છે. યુ.પી.માં આ સબ્જીને વટાણા-બટેટા, પાલક-વટાણા, વડી-વટાણા એમ કેટલીયે અલગ અલગ રીતે બનાવવામાં આવે છે. મેં અહીં, મારી રેસીપીમાં થોડો ટ્વિસ્ટ આપવા માટે લીલા વટાણા સાથે બ્રોકલી અને પાલક પ્યુરે તેમજ ગાર્નિશીંગ માટે લીલા લસણનો ઉપયોગ કર્યો છે.
મટર-પાલક નીમોના
આજે શિયાળાની એક ખાસ સબ્જી, એ પણ છેક ઊત્તર ભારતથી!
'નિમોના' એ મૂળભૂત રીતે ઊત્તર ભારતમાં, ખાસ કરીને ઊત્તરપ્રદેશમાં રોજ-બ-રોજની રસોઈમાં બનતું, હરિયાળું રસાદર શાક છે.
શિયાળાની ઋતુમાં જ્યારે લીલાં શાકભાજી અને વેજિટેરિયન પ્રોટીનનાં ખજાના સમા લીલા કઠોળ જેમકે લીલા વટાણા, લીલા ચણા, લીલા વાલ, લીલી તુવેર વગેરે પ્રચૂર માત્રામાં આસાનીથી ઉપલબ્ધ હોય ત્યારે આ વાનગીનો આસ્વાદ જરૂર માણવો જ જોઈએ.
હલ્કી ફ્લેવર ધરાવતાં 'મટર કા નીમોના'ની ખાસિયત એ છે કે, આ શાકમાં માસલાઓનો ઉપયોગ બહુ ઓછી માત્રામાં થતો હોવાથી લીલા વટાણાનો ઓરીજીનલ ટેસ્ટ સરસથી જળવાઈ રહે છે. યુ.પી.માં આ સબ્જીને વટાણા-બટેટા, પાલક-વટાણા, વડી-વટાણા એમ કેટલીયે અલગ અલગ રીતે બનાવવામાં આવે છે. મેં અહીં, મારી રેસીપીમાં થોડો ટ્વિસ્ટ આપવા માટે લીલા વટાણા સાથે બ્રોકલી અને પાલક પ્યુરે તેમજ ગાર્નિશીંગ માટે લીલા લસણનો ઉપયોગ કર્યો છે.
રાંધવાની સૂચનાઓ
- 1
ઊકળતા પાણીમાં એક ચપટી ખાવાનો સોડા ઊમેરી તેમાં પહેલા વટાણાને થોડીવાર માટે બ્લાન્ચ કરી લ્યો. એક જારા વડે આ વટાણા લઈ તેને અધકચરા વાટી અલગ રાખો.
- 2
આ જ પાણીમાં પાલકનાં પાનને પણ બ્લાન્ચ કરી લ્યો અને મિક્સરની નાની જારમાં આ પાલકની પ્યુરે બનાવી તેને પણ એક બાઉલમાં અલગ રાખો.
- 3
બ્રોકોલીનાં ફૂલ છુટ્ટા કરી તેને માત્ર એક જ મિનીટ માટે બ્લાન્ચ કરી અલગ રાખો. ધ્યાન રહે, બ્રોકોલી વધારે સોફ્ટ ન થવી જોઈએ. ત્યારબાદ એક હેવીબોટમ પેનમાં બિલકુલ થોડું તેલ ગરમ કરી આ ફ્લોરેટ્સને થોડાં ક્રિસ્પી થાય ત્યાં સુધી શેલોફ્રાય કરી અલગ રાખવાં.
- 4
આજ પેનમાં બાફેલાં બટાટાને નાનાં ટુકડાઓમાં સમારી તેને પણ ગોલ્ડન થાય ત્યાં સુધી શેલોફ્રાય કરી લેવાં.
- 5
આદુ-મરચાં-કોથમરી અને લીલા ટમેટાંને ખરલમાં વાટી મુલાયમ પેસ્ટ બનાવી લેવી.
- 6
હવે એક હેવીબોટમ પેનમાં ઘી ગરમ કરી તેમાં હિંગ અને જીરુનો વઘાર કરવો. જીરુ તતડે ત્યારે તેમાં તમાલપત્ર અને લવિંગ ઊમેરી થોડીવાર સાંતળવા. ત્યાર પછી તેમાં ગ્રીનપેસ્ટ અને હળદર મરચું ઊમેરી બે-ચાર મિનીટ વધારે સાંતળી લેવું.
- 7
પાલક પ્યુરે ઊમેરી પાલક થોડી પાકે ત્યાં સુધી સાંતળી લઈ બાદમાં અગાઉથી તૈયાર કરી રાખેલાં બધાં જ શાક એક પછી એક ઊમેરી દેવા. આપણે ગ્રેવી જે મુજબ ઘાટી રાખવી હોય તે મુજબ પાણી ઉમેરવું, સ્વાદ મુજબ નમક ઊમેરી, ધીમી આંચ પર નીમોના પાકવા દેવું.
- 8
લીંબુનો રસ ઊમેરી સર્વિંગ બાઉલમાં લઈ, ઊપર થોડું દેશી ઘી રેડી, તાજી કોથમારીના પાન, આદુની પાતળીસળી અને બારીક સમારેલું લીલું લસણ ભભરાવી ગાર્નિશ કરવું. ફુલકા રોટી, પરાઠા કે રાઈસ સાથે ગરમાગરમ પીરસવું.
- 9
નોંધ :- નીમોના પારંપરિક રીતે રાઈનાં તેલમાં બનાવવામાં આવે છે, પણ મેં તેનો માઈલ્ડ ટેસ્ટ જાળવવા અહીં દેશી ઘી નો ઉપયોગ કર્યો છે. તમે ચાહો તો રાઈ કે પછી તમારી પસંદનાં કોઈપણ તેલમાં બનાવી શકો છો.
કૂક્સનેપસ
કેવું રહ્યું ? કુક્સનાપ શેર કરીને આ રેસીપીની ભલામણ કરો!
Similar Recipes
-
આલુ-મટર કોરમા
#એનિવર્સરી#મેઈનકોર્સએક સમય એવો હતો કે આપણે સૌ રેસ્ટોરન્ટમાં જમવા જઈએ ત્યારે એમાં બહુ જ લિમિટેડ ચોઈસ મળતી. એ લિમિટેડ મેનુમાં એક સબ્જી સૌ કોઈનું ધ્યાન અચૂક આકર્ષિત કરતી, અને એ સબ્જી હતી "કોરમા"!આ કોરમા વિશે ઈન્ટરનેટ પરનો જ્ઞાનકોષ 'વિકિપીડિયા' એવું કહે છે કે, "કોરમા" એ ૧૬મી સદીમાં આવિષ્કાર પામેલી, ભારતિય ઉપખંડમાં ખાસ કરીને મોગલાઈ કલીનરીમાં નોનવેજ વાનગી તરીકે પોતાની એક ખાસ ઓળખાણ પામેલી 'શાહી' વાનગી છે!એવો ઉલ્લેખ પણ જોવાં મળ્યો છે કે, તાજમહાલનાં ઉદ્દઘાટન પ્રસંગે મોગલ બાદશાહ 'શાહજહાં'નાં શાહી ખાનસામાઓએ શાહી ભોજમાં આ વાનગી પણ પીરસેલી!મુગલાઈ પાકશાસ્ત્રોમાં કોરમા ને મીટ, લેમ્બ, ચિકન કે પછી શાકભાજીને દહીં, મલાઈ અને/કે પછી સુકામેવાની પેસ્ટ સાથે પકાવેલી વાનગી તરીકે પણ દર્શાવવામાં આવી છે.કોરમા બનાવવા માટે તેને એકદમ હલ્કા મસાલાઓ, દહીં અને ખાસ પેસ્ટ ને દેશી ચૂલા પર, ખાસ પાત્રોમાં, ધીમી આંચ પર અને જેમાં બને છે એ વાસણના ઢાંકણ પર પણ અંગારા રાખી ઊપર-નીચે એમ બન્ને બાજુએથી અગ્નિ આપી પકાવવામાં આવે છે, કે જેથી મસાલાઓની સુગંધ અને મેવાઓનું સ્મૂધ ક્રીમી ટેક્ષચર આ ડીશમાં બરાબર ભળી જાય.મોગલાઈ ફૂડકોર્ટની ખાસ ઓળખાણ સમી આ વાનગીને 'પ્યોર વેજિટેરિયન ડીશ' તરીકે આપ સૌને પીરસવાનો એક પ્રયત્ન મેં અહીં#આલુ_મટર_કોરમા સ્વરૂપે કર્યો છે, જે સ્વાદમાં તો લાજવાબ છે જ, વળી બનાવવામાં પણ એટલી જ સ્હેલી છે! Pradip Nagadia -
મટર કે છોલે
#કઠોળઆપણે રસોઈમાં લીલા વટાણાનો ઉપયોગ શાક, પુલાવ, પાઉંભાજી જેવી વાનગી બનાવવા માટે કરતા હોઈએ છીએ. તેમાં ફોસ્ફરસ, આર્યન, મેગ્નેશિયમ, પ્રોટીન તથા વિટામિન્સ જેવા પોષકતત્ત્વો સારા પ્રમાણમાં રહેલા હોય છે. પણ ઘણીવાર સિઝન વગર લીલા વટાણા સારા મળતા નથી અથવા મોંઘા મળે છે તો આપણે ફ્રોઝન કરેલા વટાણા કે કઠોળનાં સૂકા વટાણાનો ઉપયોગ કરીને વાનગી બનાવીએ છીએ. કઠોળમાં સૂકા વટાણા પણ બે પ્રકારના મળે છે લીલા અને સફેદ. સફેદ સૂકા વટાણા આગ્રા અને દિલ્લીમાં આલુ ટીક્કી સાથે રગડો બનાવે તેમાં અને અમદાવાદમાં ગરમ રગડામાં પકોડી મળે છે તેમાં ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. તો આજે આપણે સૂકા સફેદ વટાણામાંથી બનતું સ્વાદિષ્ટ શાક બનાવીશું. Nigam Thakkar Recipes -
પાલક છોલે
#પંજાબીછોલે પરાઠા પંજાબી લોકો ની ટ્રેડિશનલ વાનગી છે જેમાં ભરપૂર મસાલા નો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે.આ રેસિપી અલગ એ રીતે છે કે તેમાં પોષ્ટિક એવી પાલક ની ગ્રેવી નો ઉપયોગ કરવામાં આવેલ છે.છોલે નો એક અલગ સ્વાદ આવે છે. Jagruti Jhobalia -
સ્ટફ્ડ ટોમેટો
#સ્ટફ્ડસાવ સિમ્પલ ડીશ, એટલી સિમ્પલ કે મારી પૌત્રી આયુષીદીકરીએ આ બનાવ્યું!કોઈ માની શકે કે એક સમયે લગ્નપ્રસંગની આ મોસ્ટ ફેવરીટ સ્ટાર્ટર કમ સલાડ ડીશ હતી. Pradip Nagadia -
મટર પાલક પનીર
#RB9#PCમમ્મીની પસંદ પાલક પનીર... એને મારા હાથનું બહુ ભાવે...એમા વટાણા ઉમેરી થોડું વધારે ટેસ્ટી મટર પાલક પનીર બનાવી શકાય છે... પરાઠા / નાન/ રોટી/રાઈસ બધા સાથે ખાવાની મજા આવે. Krishna Mankad -
પાલક મટર સબ્જી
આ એકદમ પોસ્ટીક સબ્જી સાથે. ઘરે જ અવેલેબલ ઇનગ્ડીયન્સ અને સૂઝબૂઝ થી સાથે રોયલ ટેસ્ટ આવે છે..કોઈ વાર પનીર અવેલેબલ ન હોય તો આ સબ્જી નું ઓપ્શન સારું છે..#રેસ્ટોરન્ટ Meghna Sadekar -
વેજ ગ્રીન પીસ પુડલા
#નાસ્તોફ્રેન્ડસ, સવાર નો નાસ્તો હેલ્ધી અને ટેસ્ટી પણ હોવો જરૂરી છે. માટે મેં અહીં લીલા વટાણા,પાલક , કેપ્સીકમ, ડુંગળી અને ટોમેટો મિક્સ કરી તીખા પુડલા બનાવ્યા છે જેને આથેલા લીલા મરચાં - ગાજર અને કેચઅપ સાથે સર્વ કરેલ છે. asharamparia -
પાલક ની ચકરી
#લીલી#ઇબુક૧#પોસ્ટ૭પાલક હમણા શિયાળા માં સરળ રીતે મળી રહે છે અને પાલક શરીર માટે ખૂબ જ ફાયદાકારક છે તેથી પાલક ખાવી જ જોઈએ જો પાલક ન ભાવતી હોય તો એમના માટે આ એક બેસ્ટ વિકલ્પ છે.. તમે સ્ટોર પણ કરી શકો છો આ ચકરી... Sachi Sanket Naik -
કાળાચણાની કઢી
#એનીવર્સરી#મેઈનકોર્સરંગીલા રાજસ્થાનની એક પ્યોર દેશી વાનગી આજનાં મેઈનકોર્સ માટે.સૂકો રણપ્રદેશ અને સૂર્યદેવના પ્રખર તાપને કારણે રજવાડી રાજસ્થાનમાં લીલાં શાકભાજી કાયમ મળવા દોહ્યલા હોય છે. અને તેથી જ રાજસ્થાની શાકાહારી ભોજનમાં પૂરક પોષકતત્ત્વો પૂરાં પાડવાનું મહત્ત્વ કાર્ય કાયમ ચણાએ નિભાવ્યું હોય એવું જણાય છે.દહીં, બેસન અને મસાલાઓ વડે બનેલી કાળા ચણાની આ કઢી તમે ગરમાગરમ ફુલકા કે સાદા સ્ટીમ્ડ રાઈસ સાથે પીરસી શકો છો. Pradip Nagadia -
કેરાલિયન દહીંભીંડી
#તીખી_રેસિપીઆજે એક સાઉથ ઈન્ડિયન વાનગીકેરાલિયન_દહીંભીંડીઆપણી રોજની રસોઈ સ્વરૂપે.કેરાલિયન સ્ટાઈલમાં બનેલી ભીંડીની આ સબ્જીમાં કાંદા અને ટમેટા સાથે ખુશ્બુદાર મસાલાનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો છે. વલોવેલું દહીં આ તીખા શાકને થોડી ખટાશ આપીને વધારે સ્વાદિષ્ટ બનાવે છે.કાજુ-કોકોનટની રિચ ગ્રેવી અને માઈલ્ડ ફ્લેવરનાં મસાલા, દહીં અને ફ્રાઈડ ભીંડી. એકદમ જમાવટ. Pradip Nagadia -
-
પાલક પત્તા ચાટ
આ એકદમ અલગ પ્રકાર ની ચાટ છે. જેમાં પાલક નાં પાન નો ઉપયોગ કરી ને ચાટ બનાવવા માં આવી છે. કઠોળ માં બાફેલા ચણા નો ઉપયોગ કર્યો છે. Disha Prashant Chavda -
પાલક મુઠીયા
પાલક ની ભાજી ને નાખી ને બનાવવામાં આવતા આ મુઠીયા સ્વાદિષ્ટ છે. અલગ અલગ લોટ નો ઉપયોગ કરી ને બનાવ્યા હોવાથી હેલ્ધી પણ છે. Disha Prashant Chavda -
પાલક, મટર પનીર હરીયાળી પરાઠા
#લીલીઆ હરીયાળી પરાઠા ટેસ્ટી લાગે છે.કારણ કે મટર પનીર નું સ્ટફિંગ સાથે પાલક પ્યુરી નાખી લોટ બાંધી બનાવ્યા છે જે ખૂબ જ સરસ અને પૌષ્ટિક છે. Bhumika Parmar -
મેથી પાલક ના થેપલા (Methi Palak Thepla Recipe In Gujarati)
#RC4 મેથી પાલક ની ભાજી,લીલા ધાણા માથી બનેલા આ થેપલા ટેસ્ટી પણ છે અને હેલધી પણ છે. Rinku Patel -
આલુ પાલક (aloo palak recipe in gujarati)
#નોર્થઆલુ પાલક એ સ્વાદિષ્ટ અને પાલક એ સ્વાસ્થ્ય માટે ખૂબ જ ઉપયોગી છે. અહીં પંજાબી રીતે આલુ પાલક ની સ્વાદિષ્ટ સબ્જી બનાવેલ છે . Dolly Porecha -
-
-
હરાભરા કબાબ
આ કબાબ પાલક, લીલા વટાણા, શિમલા મરચા માંથી બનાવેલા છે જેથી કબાબ લીલા રંગના બને છે જે ખાવામાં ખૂબ જ ટેસ્ટી લાગે છે. Harsha Israni -
-
પાલક પનીર કોફતા કરી
#સુપરશેફ1 #curry #palakpaneer #માઈઈબુક #પોસ્ટ૬પાલક પનીર તો આપને બહુ બનાવીએ છે, પણ આજે હું લાવી છું હેલ્ધી કોફતા કરી, જે કોફતા તળ્યા વગર બનાવેલા છે, તો તમે જરુર થી બનાવજો, કંઈક અલગ રીતે પાલક પનીર નું કોમ્બીનેશન મજા આવશે. Bhavisha Hirapara -
-
મટર ટિક્કી ચાટ
#પંજાબીપંજાબ માં લોકો ચાટ ના શોખીન હોય છે.આ ચાટ માં લીલા વટાણા અને બટાટા મુખ્ય ઘટકો છે.સ્વાદ માં ચટપટી, ખાટીમીઠી લાગે છે. Jagruti Jhobalia -
ભીંડા ડુંગળી નું શાક(bhinda dungli nu shaak recipe in Gujarati)
ભારતીય જમણ માં ભીંડા નો ઉપયોગ અલગ અલગ રીતે કરવામાં આવે છે.ભીંડા માં ફાયબર સારા પ્રમાણ માં હોય છે. આ શાક ડુંગળી ને લીધે એકદમ વિશેષ બને છે અને બાળકો ને પસંદ આવશે. Bina Mithani -
પનીર ભુરજી સેન્ડવીચ
#goldenapron સેન્ડવીચ ને દિવસ દરમિયાન કયારે પણ ખાઇ શકાય છે. ને તે ધણી અલગ અલગ રીતે બનાવી શકાય છે. આજ ની મારીરેસીપી છે પનીર ભુરજી સેન્ડવીચ ની જે તમે ખાસ કરીને રાત્રે જમવા મા બનાવી શકો છો. જે બનાવવા માં સમય પણ ધણો ઓછો લાગે છે. Rupal Gandhi -
પાલક પનીર વિથ પરાઠા (Palak Paneer with Paratha recipe in Gujarati)
#Cooksnap#Week2 આ શિયાળાની ફૂલ ગુલાબી ઠંડીમાં લીલા શાકભાજી ખુબ સરસ મળે છે. તેથી મેં આજે પાલક પનીર બનાવી અને તેમાં રહેલા પોષક તત્વોનો ભરપૂર માત્રામાં ઉપયોગ કર્યો છે.. તો ચાલો જોઈએ તેની રેસિપી..... Khyati Joshi Trivedi -
મટર નિમોના
#લીલી#ઇબુક૧#૧૧આ એક ઉત્તર પ્રદેશ ની વાનગી છે ખાસ કરી ને શિયાળા માં જ્યારે તાજા વટાણા નો પાક ઉતરે ત્યારે બને છે. વટાણા ની જેમ લીલા ચણા ના નિમોના પણ બને છે. ડુંગળી લસણ વિના પણ બની શકે છે. Deepa Rupani -
પાલક પનીર
#લીલી#ઇબુક૧#૧૦ અત્યારે તો કુકપેડ મા જાણે ગ્રીન ફેસ્ટિવલ ચાલી રહ્યો છે બધે જ લીલોતરી છવાયેલી છે શિયાળામાં લીલા શાકભાજી ખુબ જ સરસ મળે છે અને એમાં પણ પાલક તો ખુબ જ સરસ હોય છે અને પાલકની વાત કરીએ તો સૌથી પહેલાં પાલકની આઈટમમાં પાલક પનીર જ યાદ આવે છે ચાલો મારી રેસીપી પાલક પનીર એકદમ હેલ્ધી સ્ટાઈલમાં બનાવું છું. Chhaya Panchal -
બ્રોકોલી આલ્મોન્ડ સુપ
#હોળીબ્રોકોલી જીવન રક્ષક છે. જે અસંખ્ય વસ્તુઓ માટે ફાયદાકારક છે. નાના આંતરડાને રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધારવામાં મદદ કરે છે. પચ્યું ના હોય તેવું બ્રોકોલીમાં રહેલું ફાયબર મોટા આંતરડામાં જાય છે. જે આંતરડાંનો અંતિમ ભાગ છે અને ત્યાં જ મોટા પ્રમાણમાં ગટ બેક્ટેરિયા રહેલા છે. આ બેક્ટેરિયા ફાયબરને ખાય છે અને તેમાંથી ફેટી એસિડની ટૂંકી ચેઈન બનાવે છે. ફેટી એસિડની ટૂંકી ચેઈન સ્વસ્થ આંતરડા માટે જરૂરી છે.હોળી રમી ને આવી પછી થાક્યા હોય ત્યારે કંઈ ખાવું ના ગમે ત્યારે આપણે આ સુપ પી લઇ તો સારૂ ફિલ થાય અને પેટ પણ ભરાઇ જાય.ગરમ ગરમ પીવા માં સરસ લાગે છે. Suhani Gatha -
મટર પુલાવ
#goldenapron3Week2Peasમિત્ર શિયાળામાં લીલા વટાણા ખૂબ મળે છે તે સ્વાસ્થ્ય માટે ખૂબ જ સારા હોય છે તો હંમેશા શિયાળામાં લીલા વટાણા માંથી બનતી અવનવી વાનગીઓ બનાવો અને તમારા ફેમિલીને હેલ્ધી રાખો વટાણા માંથી બનતી એક હેલ્ધી અને સરળ રેસિપી હું તમારી સાથે શેર કરું છું Khushi Trivedi
More Recipes
ટિપ્પણીઓ